Pekmez; genelde şeker bakımından zengin meyve sularının, şeker ve diğer katkı maddeleri katılmadan kaynatılarak konsantre edilmesiyle üretilen ve bu şekilde raf ömrü uzatılabilen tatlı, lezzetli bir üründür. Pekmez ülkemizin hemen hemen her bölgesinde uzun yıllardır yörelere göre üzüm, dut, incir, erik, kayısı, elma ve keçiboynuzu gibi meyvelerden üretilen geleneksel bir gıdadır. Pekmezin endüstriyel üretimi olmasına karşın, daha çok kırsal bölgelerde aile işletmelerinde ve yöresel üretim teknikleri ile üretilmektedir. Pekmez üretiminde, kullanılan meyvenin çeşidine bağlı olarak az da olsa farklı teknikler kullanılmaktadır.
Yapılan bir çalışmada cıvık ve katı pekmezlerde sırasıyla, kuru madde miktarının %66.07-72.00; %75.90-80.00; toplam asit miktarının 3.48-4.80; 3.75-5.06 g/1000 g, protein miktarının ortalama 6.27 g/1000 g; 10.68 g/1000 g; toplam kül miktarının ortalama 18677.0 mg/1000 g; 14883.0 mg/1000 g olduğu bulunmuştur. Kuru maddedeki toplam şeker miktarının %83.73-87-60, %88.66-89.70 olduğu tespit edilmiştir. Hidroksimetilfurfural (HMF) miktarlarının katı pekmezlerde (30.93 g/1000g) cıvık pekmezlerden (27.48 g/1000g) daha yüksek olduğu belirlenmiştir.
Yaygın Olarak Tüketilen Pekmez Çeşitleri
Üzüm Pekmezi
Pekmezin en fazla yapıldığı meyve üzümdür. Üzüm pekmezi hem tatlı hem de ekşi olarak yapılabilmektedir. Pekmezi tatlı olarak yapmak için üzüm ve çıkarılan şıraya asit giderici bir madde katılmaktadır.
Menstrual Kramplarını Önler
Pekmez iyi bir demir kaynağıdır ve kan kaybından dolayı demir eksikliği riski yüksek olan kadınları menstruasyon için çok etkilidir. Kırmızı et gibi diğer yağlı kaynaklara kıyasla vücuda demir katkısında bulunmak için daha iyi bir alternatiftir. Demir menoraji sırasında uzun süre aşırı kan akışına neden olan menoraji gibi çeşitli bozuklukları önler. İçinde bulunan magnezyum ve kalsiyum gibi mineraller, kanın pıhtılaşmasını önlemeye, adet kramplarını gidermeye ve uterus kaslarının sağlığını korumasına yardımcı olur. Bazı yan etkilere sahip olabilen, menstrüel rahatsızlık için kullanılan diğer ilaçlarla karşılaştırıldığında, sağlıklı bir alternatiftir.
Kilo Kontrolü
Pekmezde bulunan polifenoller, obeziteyi azaltmada ve kiloyu yönetmede etkili olabilecek antioksidan etkilere sahiptir. Yüksek yağlı diyet ile pekmez etkisini değerlendirmek için gerçekleştirilen incelemede, pekmez özü vücutta kalori emilimini azaltarak vücut ağırlığı ve yağ içeriği düşürmede yardımcı olduğu gözlenmiştir.
Üzüm Pekmezi Besin Değerleri
100 gr üzüm pekmezinin;
Kalori değeri: 290 kcal
Sodyum: 37 mg
Potasyum: 1464mg
Toplam Karbonhidrat: 75 g
Diyet Lif: 0 g
Şeker: 75 g
Kalsiyum: % 20
Demir: % 26
Su: 21.9 g
Dut Pekmezi
Dutlar incir ve breadfruit gibi dut ağaçlarının ( Morus ) meyveleridir. Dut ağaçları geleneksel olarak, başta Asya ve Kuzey Amerika olmak üzere yaprakları için yetiştirilir, çünkü ipekböceklerinin yiyebileceği tek yiyeceklerdir. Tatlı lezzetleri, etkileyici besin değerleri ve sayısız sağlık yararları nedeniyle dutlar dünya çapında artan bir ilgi görmektedir. Çin bitkisel ilaçları kalp hastalığı, diyabet, anemi ve artrit gibi hastalıkların tedavisinde binlerce yıl boyunca dut ağaçlarını kullanmıştır. Dutlar genellikle şarap, meyve suyu, çay, reçel veya konserve yiyecekler haline getirilir. Ancak aynı zamanda bir çerez olarak da kurutulabilir ve tüketilebilir. Birçoğunda çok sayıda farklı çeşidi bulunan 24 dut ağacı türü vardır. En yaygın olarak yetiştirilen türler siyah, beyaz ve kırmızıdır. Farklı türlerin renk ve antioksidan özelliklerinde önemli değişiklikler olabilir.
Dut Pekmezi Besin Değerleri
100 gr dut pekmezinin;
Kalori: 296 kcal
Su: % 88
Şeker: 64 g
Protein: 24 g
Karbonhidrat: 72 g
Lif: 0 g
Kalsiyum: eser
Keçiboynuzu Pekmezi
Keçiboynuzu ağacı veya Ceratonia siliqua , öz ve tohum taşıyan koyu kahverengi bir bezelye kabuğuna benzeyen bir meyveye sahiptir. Benzer tatlarından dolayı, insanlar genellikle keçiboynuzu ile çikolatayı karşılaştırırlar. Keçiboynuzu, çikolatadan daha sağlıklıdır. Kakaoya kıyasla iki kat daha fazla kalsiyum içerir ve yağ içermez. Kakao kalsiyum emilimini engelleyen oksalik asit içerir. Sodyum ve yağ içeriği yüksektir.
Keçiboynuzu Pekmezi Besin Değerleri
Kalori: 270 kcal
Protein: 13 gr
Lif: 1 gr
Kalsiyum: 62 mg
Belirtilen pekmez içeriklerine göre keçiboynuzu pekmezinin besin değerleri açısından zengin oluşu diğer pekmez çeşitlerine göre tüketiminin daha sağlıklı olabileceğini göstermektedir.
Umarım yazımız sizin için faydalı olmuştur. Merak ettikleriniz ve sormak istedikleriniz için yorum bırakabilirsiniz.
