Herkes minimum sayıda kaloriyi yaşamak için alması gerekir. Bu minimum sayı bazal metabolizma hızı veya metabolik hız (BMR) olarak adlandırılır. Haris-Benedict formulü ile bazal metabolizma hızı boy ve kiloya dayanarak hesaplanabilir. BMR, siz herhangi bir faaliyette bulunmadığınızda, organlarınızın çalışması için gereken kalori sayısıdır.

Bunu bütün gün yatakta kaldıysanız yakacağınız enerji miktarı olarak düşünebilirsiniz.

Bazal metabolizma hızınız, nefes almak ve kan pompalamak gibi istemsiz işlevlere dayanır. Günlük faaliyetlerinizdeki değişiklikler bu sayıyı yükseltmek veya azaltmak için pek fazla şey yapmaz.

Ancak,

artan kas kütlesi ile BMR artar. Çünkü kas metabolik olarak “aç”dır. Ve daha fazla kası korumak için daha fazla enerjiye ihtiyaç duyarız.

Bunun anlamı kas kütlesi çok olduğunda, dinlenmek için daha fazla kalori yakarsınız.

Metabolik Hıza Etki Eden 9 Faktör

Bazal metabolik hızı etkileyen faktörler şunlardır:

Metabolik hız birçok faktörden etkilenebilir. Bu faktörlerin bazılarını değiştirebiliriz, diğerlerini ise kabul etmek zorundayız.

Metabolik hızı yükseltmenin en etkili yolu , yağ ağırlığını kaybetmeye çalışırken Vücudunuza daha yalın kas eklemektir.

Sadece birkaç kilo kas daha metabolizmayı artırabilir ve size daha fazla şekil vermeye yardımcı olur.

Vücut Ölçüsü

Doğal olarak büyük bir vücut korumak için daha fazla hücre demektir ve daha fazla kalori gerektirir, bu nedenle daha büyük insanlar yüksek metabolizma eğilimindedirler.

Vücut Kompozisyonu

Vücut kompozisyonu yağsız ağırlık ile toplam yağlı ağırlık arasındaki farktır.

Yağsız vücut ağırlığının daha yüksek bir yüzdesi, daha yüksek bir yağ yüzdesiyle aynı ağırlıktaki bireylere oranla yüksek metabolik hızla sonuçlanır.

Dinlenmede  yağsız bir kişi, kilolu bir insandan çok daha fazla kalori yakar. Çünkü yağsız vücut ağırlığı metabolik olarak aktiftir.

Cinsiyet

Erkekler doğal olarak yüksek dereceli yağsız kütleye sahiptirler ve araştırmalar başlıca erkek seks hormonlarından dolayı vücut büyüklüğü ve bileşimi açısından farklılık yarattığını öne sürüyor.

Yaş

30 yaşından sonra genellikle yağsız vücut ağırlığında kademeli bir düşüş ve yağ ağırlığında bir artış vardır.

Başlıca hormonal değişikliklerden dolayı  metabolizma hızı düşecektir. Yetişkinlikte yapılan düzenli egzersiz, bu işlemi yavaşlatır ve metabolizmayı yükseltmeye yardımcı olur.

Kalıtsal

Genlerdeki farklılıklar metabolizmayı etkileyebilir. Bazı insanlar aynı ağırlık, yağ içeriği ve yaşa sahip olabilirler ancak farklı vücut tipleri vardır ve buda farklı metabolik hızlara sebep olur.

Genler yağ alımı ve kullanımını etkileyebilir.

Hormonlar

Hormonlar kimyasal habercilerdir. Bu hareket vasitasıyla kan dolaşımı, vücudun birçoğu ve ana kimyasal işlemler kontrol edilir. Bu nedenle metabolizmayı etkileyebilir.

Düzenli egzersiz yoluyla vücudun önemli hormonlarının bir kısmında artış yağsız kütleyi arttırabilir ve vücut kompozisyonunu değiştirebilir.

Bir kişi “gergin” veya sinirli olduğunu söylediğinde farklı hormonlar kan damarlarını dolaştırır ve hücrelerle haberleşirler. Gerekirse daha büyük bir enerji kaynağı sağlamak için hazır olan enerji depolarını yıkarlar.

İnsan metabolizması da yeme alışkanlıklarınızdan etkilenir. Aşırı yeme durumunda örneğin metabolizmaya karışan hormonlara büyük miktarda stres yerleştirir.

Çok fazla yemek yerseniz,aşırı besin hormonal dengesizlik yaratır.  Enerji seviyenizi ve kaloriyi etkin bir şekilde kullanma becerinizi etkiler.

Sonuç olarak, bu dengesizlik obezite, diyabet, kardiyovasküler hastalık ve diğer ciddi sağlık koşullarına öncülük eder.

Bu nedenle, normal bir bireyin bazal metabolizmasının incelenmesinde şimdiye kadar tanımlanmış olanlardan çok daha fazla sayıda faktöre sahibiz.

Şüphesiz vücut ağırlığı önemli bir rol oynamaktadır. Genel olarak, büyük bedenler küçük olanlardan daha fazla ısı verir, ancak toplam vücut ağırlığı ile toplam ısı üretimi arasında doğrudan bir ilişki yoktur.

Neden Metabolizma Hızı Arttırılması Önemli?

Artan bir metabolizma sürekli korumaya ve kalıcı kilo kaybı için bir çok yarar sağlar,böylelikle yeniden ağırlık kazanmaya daha az şans!

Egzersiz yaparsanız daha az çaba harcayacaksınız, her seans boyunca çok kalori yakmaya gerek kalmayacak!

Daha az egzersiz yapmaya ihtiyacın olur, böylelikle daha fazla zaman!

Hala bazı favori gıdaların tadını çıkarabilirsiniz, diyet konusunda sıkı olmaya gerek yok!

Metabolik Hızı Arttıran Faktörler

Vücut büyüklüğü: Ağırlık, yükseklik ve yüzey alanı arttıkça metabolik hız artar.

Vücut bileşimi: Yağ dokusu kas dokusundan daha düşük bir metabolik aktiviteye sahiptir. Kas kütlesi arttıkça metabolik hız artar.

Cinsiyet: Bazal metabolik hız (BMR), kadınlarda erkeklerden ortalama yüzde 5 ila 10 daha düşüktür.

Yaş: Yetişkinlikte yağsız kas kütlesinde bir azalma, yaklaşık 30 yaşından sonra BMR’de yılda yaklaşık yüzde 0,3’lük yavaşlık ve sürekli bir düşüşe neden olur.

Bu, yetişkinlik boyunca güç antrenmanı ile büyük oranda önlenebilir.

İklim ve Vücut Isısı:

Tropikal iklim koşullarındaki insanların BMR’si, genellikle daha ılıman alanlarda yaşayanlardan % 5-20 daha yüksektir. Çünkü vücudu serin tutmak için enerji alır .

Sıcak havalarda yapılan egzersiz ek bir metabolik yük getirir. Soğuk ortamlarda enerji metabolizmasında artışını, vücuttaki yağ içeriği ve giysinin etkinliği belirler.Çok soğuk havalarda çalışmanız veya egzersiz yapmanız halinde vücudu sıcak tutmak için enerji ister.

Metabolizma Hızı Hormonal Düzeyler:

Tiroit bezleri tarafından salınan anahtar hormon olan tiroksin (T4), metabolik hız üzerine önemli etkiye sahiptir. Hipotiroidizm, özellikle menopoz yakınında veya sonrasında kadınlarda nispeten yaygındır.

Kilo sorunu olan herkes tiroid fonksiyonlarını doktorlar tarafından kontrol ettirmeli ve düşük olduğu takdirde uygun şekilde tedavi edilmelidir.

Sağlık durumu : Ateş, hastalık veya yaralanma dinlenme metabolizmasını iki katına çıkarabilir .

Kaynaklar

http://ajcn.nutrition.org/content/33/11/2372.short

https://www.sharecare.com/health/how-the-metabolic-process-works/factors-influence-basal-metabolic-rate

http://www.weightlossforall.com/factors-change-metabolism.htm

http://www.pnas.org/content/4/12/370.short

http://www.jbc.org/content/20/3/263.short

https://www.bodybuilding.com/fun/bmr_calculator.htm

Ayrıca yeni açılan web sitemizi ziyaret ederek online diyet paketlerimize göz atabilirsiniz.