ASTIM

Astım, akciğerlerin enflamatuar bir hastalığıdır.  Son yıllarda çocukluk yaş grubunda astım ve allerjik hastalıkların sıklığı özellikle batılı ve gelişmiş olan ülkelerde belirgin artış göstermektedir. Bu artış hem çevresel hem de bireysel faktörlere bağlıdır. Astım nefes almayı zorlaştırır ve birçok atağa neden olur. Bu ataklar

• öksürme
• hırıltılı
• göğüste sıkışma
• nefes darlığı olarak gözlemlenmektedir.

Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerine (CDC) göre, yaklaşık 25 milyon Amerikalı astıma sahip.Amerikan çocukları arasında en yaygın kronik durumdur. Her 10 çocuktan yaklaşık 1’i astıma sahiptir.

Astımı anlamak için, nefes aldığınızda neler olduğu hakkında biraz bilgi sahibi olmanız gerekir.Normalde, aldığınız her nefeste hava, burnunuzdan geçer ve sonunda akciğerlerinize geçer. Akciğerlerinizde, havadaki oksijeni kan akışınıza iletmenize yardımcı olan çok sayıda küçük hava yolu vardır. Astım semptomları, bu hava yollarının şişmesi ve etrafındaki kasların sıkışmasıyla ortaya çıkar. Mukus daha sonra havayollarını doldurur ve içinden geçebilecek hava miktarını daha da azaltır. Bu koşullar daha sonra astım tipik olan göğüste öksürük ve “atak” getiriyor.

 Astım Türleri

Astım bazen bronşiyal astım olarak adlandırılır çünkü akciğerlerdeki bronşları etkiler. Çocukluk çağı astımı ve erişkin başlangıçlı astımı farklıdır. Erişkin başlangıçlı astımda, semptomlar en az 20 yaşına kadar görünmez. Diğer astım tipleri aşağıda açıklanmıştır.

Alerjik Astım (Ekstrinsik Astım)

Alerjenler bu tip astımı tetikler. Bunlar şunları içerebilir:

• evcil hayvanlar
• besin
• polen
• toz

Alerjik astım mevsimsel alerjilerle el ele gittiğinden mevsimsel olma olasılığı daha yüksektir.

Alerjik Olmayan Astım (Intrensek Astım)

Alerjilerle ilgisi olmayan havada bulunan tahriş edici maddeler bu tür astımı tetikler. Tahriş edici maddeler şunları içerebilir:

• yanan odun ve sigara dumanı
• soğuk hava
• hava kirliliği
• viral hastalıklar
• oda spreyleri
• ev temizlik ürünleri
• parfümler

Öksürük Varyant Astım (CVA)

Öksürük-varyant astım, hırıltı ve nefes darlığı ile ilgili klasik astım semptomlarına sahip değildir. CVA kalıcı, kuru öksürük ile karakterizedir. Öksürük-varyant astım, diğer yaygın semptomları içeren  astım atakalarına yol açabilir.

Egzersiz Kaynaklı Astım (ÇED)

Egzersizle indüklenen astım, insanları genellikle egzersizden birkaç dakika sonra ve fiziksel aktiviteden 10–15 dakika sonra etkiler.

Gece Astımı

Astım semptomları gece saatlerinde bu tip astımda daha kötüleşir. Geceleri semptomlara neden olduğu düşünülen tetikleyiciler şunlardır:

• mide ekşimesi
• evcil hayvanlar
• toz akarları
• vücudun doğal uyku döngüsü

Astım Ve Beslenme Arasındaki Bağlantı

Astımınız varsa, belirli yiyeceklerin ve diyet seçeneklerinin durumunuzu yönetmenize yardımcı olup olmadığını merak edebilirsiniz. Belirli bir diyetin astım ataklarının sıklığı veya şiddeti üzerinde bir etkisi olduğuna dair kesin bir kanıt yoktur. Ancak taze, besleyici besinler yemek, genel sağlığınızı ve astım semptomlarınızı iyileştirebilmektedir.

Yapılan pek çok çalışmaya göre erken kanıtlar astım semptomlarını tek başına geliştiren tek besin olmadığını göstermektedir. Bunun yerine, astımlı kişiler taze meyve ve sebzelerde çok yönlü bir diyet yemekten yararlanabilir .

Astım için önerilen özel bir diyet yoktur, ancak akciğer fonksiyonunu destekleyebilecek bazı besin öğesinden zengin besinler bulunmaktadır:

D vitamini

D vitamininden yeterli miktarda oranda alım astım ataklarının sayısını azaltabilir. astım üzerinde önemli besin ögelerinden biri olan D vitamininin astım patogenezini etkilediği yollardan biri T-hücreleri modülasyonudur. D vitamini kaynakları şunlardır:

• Güneş
• Somon balığı
• Süt
• Yumurta

A vitamini

2018 yılına ait bir çalışmada çocukların A vitamin yönünden eksikliği görmek adına alınan kan örneklerinde A vitaminin, astımı olan çocuklarda astımı olmayan çocuklara gore daha düşük düzeylerde olduğu tespit  edilmiştir. A vitamin akciğer fonksiyonlarına yardımcı olmaktadır. A  vitamini kaynakları:

• havuç
• kavun
• tatlı patatesler
• marul, lahana ve ıspanak gibi yapraklı yeşillikler
• brokoli

Elma

Günde bir elma astımdan korumada etkilidir. Nutrition Journal’daki bir gözden geçirme makalesine göre, elmalar daha düşük astım riski ve artmış akciğer fonksiyonu ile ilişkilendirilmiştir.

Muz

Avrupa Solunum Dergisi’nde yayınlanan bir araştırma, muzun astımlı çocuklarda hırıltıyı azaltabileceğini bulmuştur. Bu, meyvenin akciğer fonksiyonunu artırabilen antioksidan ve potasyum içeriğinden kaynaklanabileceği düşünülmüştür.

Magnezyum

Amerikan Epidemiyoloji Dergisi’nde yapılan bir araştırmada, düşük magnezyum düzeyine sahip olan 11 ila 19 yaşlarındaki çocukların da düşük akciğer akışı ve hacmi olduğu bulunmuştur:

• ıspanak
• kabak çekirdeği
• İsviçre pazı
• bitter çikolata
• Somon

Bazı yiyecekler astım semptomlarını tetikleyebileceğinden bu tür besinlerden kaçınılmalıdır. Ancak, belirli yiyecekleri diyetinizden çıkarmaya başlamadan önce doktorunuza danışmanızda fayda bulunuyor.

Sülfitler

Sülfitler astımı kötüleştirebilecek bir koruyucu tiptir. Aşağıda sülfit içeriği bulunanlar yer almaktadır:

• şarap
• kurutulmuş meyveler
• Salamura besinler
• karides
• konserve limon ve limon suyu

Şişkinliğe Neden Olan Gıdalar

Gaz yapıcı  besinlerin alımı , özellikle reflüsünüz varsa, diyaframınıza baskı uygular. Bu, göğüs sıkışmasına ve astım alevlenmelerine neden olabilir. Gaz yapıcı besinler:

• Fasulyeler
• lahana
• karbonatlı içecekler
• soğanlar
• Sarımsak
• kızarmış gıdalar

Salisilatlar

Nadir olmasına rağmen, astımı olan bazı insanlar kahve, çay ve bazı bitki ve baharatlarda bulunan salisilatlara karşı hassas olabilirler. Salisilatlar doğal olarak oluşan kimyasal bileşiklerdir ve bazı  yiyeceklerde bulunabilirler.

Astım Tedavisi

Çoğu doktor, durumunuzu yönetmenize yardımcı olacak genel sağlıklı bir yaşam tarzı önerir. Bu, sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz yapmayı içeren bir öneri olabilir. Bu sebeple astım ataklarınızın hafif seyretmesine yardımcı olan besinlerin beslenme programınızda yer vermeli sakıncalı besinlerden uzak durmalısınız.

Umarım yazımızı beğenmişsinizdir, sizin için faydalı olmuştur. Merak ettiklerinizi ve sormak istediklerinizi yorum olarak yazabilirsiniz.