Safran, Crocus Sativus L’nin kurutulup öğütülmesiyle oluşan kırmızı-turuncu toz halinde, lezzetlendirici, gıda boyası ve geleneksel bitkisel ilaç olarak kullanılan bir besindir. Safranın yapraklı genellikle koyu yeşil, çiçek kısmı ise mordur. Renk veren, aromatik tat ve kokuya sahip olan kısmı tepecik kısmından elde edilir. Safranın farmakolojik etkileri özellikle içerisindeki crocin, crocetin, piknocrocin ve safranal’dan ileri gelmektedir. Bu bileşenlerin özellikle crocin’in; antidepresan, antikonvülsan, analjezik, anti-kanser gibi teröpatik etkileri vardır.
Safranın Faydaları
Yapılan araştırmalara göre safranın karaciğer kanseri, hepatoksitite, yağlı karaciğer, hiperlipidemi, mide kanseri, peptik ülser, kolon kanseri, ülseratif, diyabet ve pankreas kanserine karşı tedavi edici özelliği olduğu bulunmuştur. Küresel istatistiklere göre, bağırsak hastalıklarına yatkınlık sağlık planlamasında çok önemli bir konu olarak görülmektedir. Sindirim sistemi hastalıklarının tedavisi ve önlenmesi için çeşitli sağlık stratejileri geliştirilmiş, etkili ve yararlı görünmesi sağlanılmıştır. Elde edilen bu bilgiler dikkate alındığında, bu çalışma safranın gastrointestinal sistem rahatsızlıklarına karş prolaktik ve teröpatik bir ajan olduğu ortaya çıkmıştır. Bununla birlikte, bu bulguları doğrulamak için ve vücudun farklı bölgelerindeki safran etkilerinin anlaşılması için daha fazla klinik çalışma gereklidir.
Safran ve Metabolik Sendrom
Metabolik sendrom; obezite, yüksek kan şekeri, yüksek kolesterol düzeyleri ve yüksek tansiyonu kapsayan bir hastalıktır. Ayrıca metabolik sendrom, kardiyovasküler (KVH) için en önemli risk faktörü olarak kabul edilir. KVH dünyada hem erkek hem de kadınlar için mortalitenin en önde gelen nedenlerindendir. Metabolik risk faktörlerini tedavi etmek için çeşitli kimyasal ilaçlar mevcuttur, ancak güvenlik, etkinlik, kültürel kabul edilebilirlik ve daha az yan etkilerden dolayı, günümüzde bitkisel terapiye yönelim artmaktadır. Safranın, anti-diyabetik, anti-obezite, hipotansif ve hipolipidemik özellikleri içeren aktiviteleri nedeniyle metabolik sendromun yönetiminde önemli bir rolü olduğu kanıtlanmıştır. Bu nedenle metabolik sendromda safran kullanımı günden güne artmaktadır.
Safran ve Obezite
Safranın bir başka yararı da obezite üzerinedir. Antioksidan bakımından zengin safran bileşikleri obezite ve ilişkili metabolik bozuklukları modüle edebilir. Bireylerin aşırı kilo alımı ve obezitenin önlenmesi, kontrolü ve / veya yönetiminde potansiyel olarak yararlı olabilirler.
Obez bireylerde safranın olası kilo kaybı etkisi hakkında destekleyici kanıtların olmamasına rağmen, safranın özellikleri hakkındaki güncel bilgiler, safran takviyesinin, obezite ile ilişkili en azından aşırı atıştırmalık tüketimini azaltmak veya aşırı kiloda kilo kaybını teşvik etmek için etkili olacağını düşündürmektedir. Fakat safranın bir anti-obezite ilacı olarak etkinliğini değerlendirmek ve olası etki mekanizmasını açıklığa kavuşturmak için hala araştırma eksikliği yaşanmaktadır.
Safran ve Depresyon
Yapılan çalışmalara göre hafif depresyon belirtisi gösteren hastaların safran tüketenlerde problemlerin daha kolay atlatıldığı görülmüş. Regl döneminde yaşanan psikolojik sıkıntıların ortadan kaldırılmasında da etkisi olduğu bilinmektedir.
İçerdiği etkili antioksidanlar sayesinde kazandığı anti-inflamatuar özelliği birçok hastalıktan özellikle kanserden koruyu özellik taşıdığı düşünülmektedir. Bu konuda yapılan açıklamalar umut vericidir.
Safranın faydaları saymakla bitmiyor. Ama kullanımında dikkat etmesi gerek gruplarda var. yapılan çalışmalara göre rahimde kanamayı uyardığı için hamile ve emziren kadınlar için safran kullanımı önerilmiyor.
Umarım yazımız sizin için faydalı olmuştur. Yorumlarınız ve merak ettikleriniz için yorum bırakabilirsiniz.
